Henryk Sienkiewicz "Qvo vadis"
Tytuł: "Qvo vadis"
Termin pochodzący z j. łacińskiego w tłumaczeniu znaczy dokąd idziesz
Autor: Henryk Sienkiewicz
Gatunek: powieść
Bohaterowie:
Petroniusz – przyjaciel Winicjusza
Marek Winicjusz – przyjaciel Petroniusza
Ligia Kallina – córka króla Ligów, wychowanka Aulusa Plaucjusza oraz Pomponii Grecyny.
Neron –cesarz Rzymu
Cholion Chilionides – lekarz, wróżbita, mędrzec i filozof.
Ursus – niewolnik Aulusa
Glaukos- lekarz, chrześcijanin
Kryspus
Św. Piotr
Św. Paweł z Tarsu
STRESZCZENIE
Rozdział 1
Utwór zaczyna się w momencie gdy Petroniusz odpoczywa po nocnej uczcie u Nerona. Tego samego dnia zjawia się u niego syn jego siostry Marek Winicjusz, który powrócił z wojny. Marek opowiada Petroniuszowi, że ogromne wrażenie zrobiła na nim młoda dziewczyna Ligia Kallina mieszkającą w domu Aulusa Plaucjusza oraz Pomponii Grecyny. Ligia wyniku wojny Rzymian z Ligami została zakładniczką. Jej ojciec król Ligów poległ w walce z Rzymianami. Decyzją Histera dziewczyna została odesłana Pomponiuszowi rządcy Germnaii. On sam nie wiedząc co z nią zrobić postanowił oddać ją siostrze Pomponii z Grecyny i jej mężowi Aulusowi Plaucjuszowi. Marek Winicjusz zachęcony urodą Ligii prosi Petroniusza o pomoc. Ten zgadza się wstawić za nim u Aulusa Plaucjusza.
Rozdział 2
Marek Winicjusz i Petroniusz postanawiają odwiedzić Plaucjusza w jego domu na Vicus Patricius. Winicjusz opowiada przyjacielowi jak pierwszy raz spotkał Ligię goszcząc u Aulusa podczas leczenia wybitej ręki. Gdy znajdują się już na miejscu obu zaskakuje panująca atmosfera w domu Plaucjusza. Uderza ich widok niewolników, którzy nie są zakuci w łańcuchy. Petroniusz wspomina Markowi, że Pomponi zarzucano wyznawanie religii chrześcijańskiej. Obaj w towarzystwie gospodarza domu kierują się do ogrodu. Tam Marek dostrzega Ligię bawiąca się z Aulusem. Wita dziewczynę cytując słowa Odysa. Ligia również odpowiada krótkim cytatem słów Nauzykai i zawstydzona ucieka z ogrodu.
Rozdział 3
Petroniusz z Markiem opuszczają dom Plaucjusza. Winicjusz co raz bardziej pragnie mieć u swego boku Ligię. Petroniusz obmyśla plan jak Ligia mogłaby zostać niewolnicą jego przyjaciela.
Rozdział 4
Petroniusz wprowadza swój plan w życie i udaje się do Nerona. Ten wysyła żołnierzy z rozkazem zabrania Ligi z domu Aulusa. Ten bez sprzeciwu idzie do Ligi mówi jej, że mimo traktował ją jak córkę jest zobowiązany oddać ja w ręce żołnierzy bo nie może przeciwstawić się woli cezara. Liga mimo przerażenia opuszcza dom Aulusa razem z Ursusem i kilkoma osobami ze służby, które wyznaczyła dla niej Pomponia. Ona przerażona całą sytuacją pisze list do Akte byłej kochanki Nerona z prośbą by ta zaopiekowała się Ligią. W tym samym momencie Aulus dowiaduję się kto miał wpływ na zabranie Ligi z jego domu. Mówi żonie, że przez Petroniusza została im odebrana Ligia. Zamierza zawalczyć o przybraną córkę i udaje się do pałacu cezara.
" […] Żołnierz — Witam, wodzu — rzekł. — Przynoszę ci rozkaz i pozdrowienie cezara — a oto są tabliczki i znak, że w jego imieniu przychodzę. — Wdzięcznym jest cezarowi za pozdrowienie, a rozkaz wykonam — odrzekł Aulus. — Witaj, Hasto, i mów, z jakim zleceniem przychodzisz. — Aulu Plaucjuszu — począł Hasta — cezar dowiedział się, iż w domu twoim prze- Opieka bywa córka króla Ligów, którą ów król jeszcze za życia boskiego Klaudiusza oddał w ręce Rzymian jako rękojmię, że granice imperium nigdy nie zostaną przez Ligów naruszone. Boski Nero wdzięczny ci jest, o wodzu, za to, iżeś jej przez lat tyle dawał gościnność u siebie, lecz nie chcąc dłużej obarczać twego domu, jak również bacząc, iż dziewica, jako zakładniczka, winna zostawać pod opieką samego cezara i senatu — rozkazuje ci ją wydać w moje ręce…".
Rozdział 5
Aulus idzie do Seneki prosi go o pomoc w uratowaniu Ligi. Ten przystaje na prośbę Aulusa i mówi mu ze porozmawia z Petroniuszem. Chociaż obaj reprezentują dwa przeciwne obozy. Następnie Aulus kieruje się do Marka Winicjusza rzuca w jego stronę obelgami bo myśli, że jest w zmowie z Petroniuszem. Okazuje się, że Winicjusz o niczym nie miał pojęcia jest tak samo wzburzony jak Plaucjusz. Marek postanawia spotkać się z Petroniuszem. Tego samego wieczoru przesyła do Aulusa list w którym pisze by pogodzić się z decyzją cezara.
Rozdział 6
Winicjusz oburzony wpada do domu Petroniusza. Ten tłumaczy mu, że Ligia pozostanie na jakiś czas w pałacu Nerona, a następnie zostanie jego własnością.
Rozdział 7
Akte przygotowuje Ligie do uczty. Postanawia zaopiekować się nią. Prosi dziewczynę by nie przeciwstawiała się Neronowi Ligia jest przerażona. Akte wspomina jej o listach od Pomponi i Petroniusza. Wieczorem zaczyna się uczta Akte siada obok Ligii. Podchodzi do niej Winicjusz. Upija się winem jest co raz bardziej natarczywy. Dla rozrywki Neron bierze lutnie i zaczytana śpiewać. Po skończonym występie na sali rozpoczynają się zapasy. Marek przyciska do siebie Ligę. Ona próbuję uwolnić się z jego uścisku. Akte stara się jej pomóc ale bezskutecznie. W końcu Ursus wyrywa ją z ramion Marka i rękach wynosi ją z sali. Towarzyszy im Akte by nie wzbudzały podejrzeń gości.
Rozdział 8
Urusu zanosi Ligę do bezpiecznego miejsca w pałacu . Ona przerażona chce jak najszybciej wrócić do domu Aulusa. Zdaje sobie sprawę, że może ich Naramic na niebezpieczeństwo. Postanawia by Ursus ją porwał kiedy będzie w drodze do Marka Winicjusza.
Rozdział 9
Liga zwraca się z prośbą do Poppea by ta wpłynęła na jej powrót do domu Aulusa. Poppea obiecuje Ligii , że jeszcze dziś będzie niewolnica Marka.
Rozdział 10
Marek oczekuje na przybycie Ligii do swojego domu. Nagle zjawia się Gul z informacją, że Ligia został porwana. Jest wściekły i każe wychłostać niewolników.
Rozdział 11
W nocy wzburzony Marek szuka Ligii. Idzie do Akte by powiedziała mu co się stało z dziewczyną. Akte mówi mu, że Ligia go kocha i się na nim zawiodła bo chciał zrobić z niej nałożnice.
Rozdział 12
Petroniusz stara się pocieszyć Winicjusza. Proponuje mu swoją niewolnice Eunice. Marek mu odmawia. Sama Eunice nie zgadza się na odesłanie do domu Marka. Za swój sprzeciw otrzymuje chłostę. Okazuje się, że zna człowiek o imieniu Chilon, który mógł by odnaleźć Ligie.
Rozdział 13
Marek przybywa do Petroniusza, który wie o człowieku, który może odnaleźć Ligie. Obaj idą się spotkać z Chilonem Chilonidesem. Ten oferuje swoje usługi i jest gotowy za opłatą odnaleźć Ligie. Pyta Winicjusza czy zauważył by Ligia posługiwała się jakimś znakami. Marek mówi mu, że kreśliła na piasku znak ryby. Chilon podejrzewa, że Ligia jest chrześcijanką.
Rozdział 14
Umiera córka Nerona Augustyna. Rzym pogrąża się w żałobie. Petroniusz proponuje cezarowi by ten przeniósł się do Ancjum by ukoić ból straty córki. Do Winicjusza przychodzi Chilon z wiadomością iż Ligia została uprowadzona przez chrześcijan.
Rozdział 15
Petroniusz pisze do Marka listy w których relacjonuje co dzieje się w Ancjum.
Rozdział 16
Chilon opowiada jakie panują obyczaje u chrześcijan. Wspomina mu też, że potrzebuje pieniędzy by wynająć mordercę do zabicia Glaukosa. W ten sposób Winicjusz z łatwością dostanie się do Ligii.
Rozdział 17
Chilon spotyka Ursusa opowiada mu o Glaukosie którego podejrzewa, że jest prześladowcą chrześcijan. Niczego nieświadomy Glaukos zgadza się go zabić.
Rozdział 18
Petroniusz pisze list do Marka w którym opowiada mu o podróżach odbytych z cezarem.
Rozdział 19
Chilon informuje Marka iż wieczorem w Ostranium ma odbyć się spotkanie chrześcijan. Zadowolony Marek wie że będzie tam też Ligia. Idzie na to spotkanie z Chilonem i atleta który pomoże mu zabrać Ligie.
Rozdział 20
Marek uczestniczy w spotkaniu chrześcijan. Wysłuchuje kazania wygłoszonego przez św. Piotra.
Rozdział 21
Chilon wskazuje Markowi Ligie. Po spotkaniu Marek z Chilonem i Atleta śledzą ją. Udaje im się znaleźć dom w którym ona mieszka.
Rozdział 22
Marek wchodzi jako pierwszy i karze Krotonowi zabić Urusa. Nie zwracając na nic uwagi podbiega do Ligi i chwyta ją. W tym samym momencie Ursus przytrzymuje go w silnym uścisku .Nagle słyszy krzyk przerażonej Ligi, która prosi go by nie zabijał Marka. Chilon widząc przebieg całej sytuacji ucieka, kryjąc się za murem. Po ten po jakimś czasie odnajduje go Ursus. Informuje Chilona, że wzywa go Marek.
Rozdział 23
Winicjusz budzi się z ogromnym bólem. gdy jest opatrywany przez lekarza Glauka. Domownicy mówią Markowi, że muszą opuścić ten dom z jego powodu. On obiecuje im, że są bezpieczni i nikt ich nie skrzywdzić. Obawia się, że Ligia go zostawi i więcej już jej nie zobaczy.
Rozdział 24
Winicjusza zwraca się z prośbą do Ursusa by odszukał Chilona. Gdy Chilon zjawia się w domu chrześcijan. Zostaje rozpoznany przez Glaukusa. Ten przebacza mu krzywdę, którą mu wyrządził.
Rozdział 25
Marek zaczyna rozumieć wartości chrześcijańskie. Darzy Ligie szczera i głęboka miłością.
Rozdział 26
Marek staje się przyjacielem Ursusa. Waha się pomiędzy pogaństwem, a religia chrześcijańską.
Rozdział 27
Ligia czuje, że bardzo kocha Marka. Idzie porozmawiać z Kryspusem o swoich wątpliwościami. On nie zgadza się z uczuciami uważa, że to grzeszna miłość. Pojawia się św. Piotr ze św. Pawłem. Ligia upada do nóg św. Piotra i mówi o swojej miłości do Marka. Apostoł mówi jej by poczekała aż oczy Winicjusza otworzą się na „światło prawdy”.
Rozdział 28
Ligia decyduje się opuścić dom w którym jest Winicjusz. Tęsknota i samotność sprawia, że Markowi jedynie ukojenie przynoszą rozmowy z chrześcijanami.
Rozdział 29
Do Rzymu wraca Petroniusz, który Jest szczęśliwy na widok Eunice. Marek co za bardziej tęskni za Ligia.
Rozdział 30
Znudzony pobytem w Rzymie Neron udaje się do Achai.
Rozdział 31
Marek bierze udział w uczcie na stawie Agrypy. Stęskniony za Liga opuszcza przyjęcie.
Rozdział 32
Marek rozmawia z Chilonem. Chce by ten zaprowadził go do Ligii. On natomiast przedstawia mu plan porwania jej chrześcijanom. Wściekły Marek każe go wychłostać. Następnie Winicjusza razem Chilonem idą do domu Linusa w którym mieszka teraz Ligia.
Rozdział 33
Marek wchodzi do domu Linusa. Spotyka tam św. Piotra, którego prosi o chrzest. Mówi też że chce by Ligia została jego żona. Św. Piotr błogosławi Markowi i Ligii.
Rozdział 34
Ligia i Winicjusza rozmawiają o ostatnich wydarzeniach.
Rozdział 35
Marek oznajmia Petroniuszowi, że Ligia jest jego narzeczoną. Uwalnia swoich niewolników każe zdjąć im kajdany. Obdarowuje pieniędzmi i odpuszcza nałożone kary.
Rozdział 36
Marek wraz innymi podąża za Neronem do Ancjum.
Rozdział 37 i 38
Marek pisze listy do Ligii.
Rozdział 39
Winicjusza wraca z Ancjum do Ligii.
Rozdział 40
Nerona prezentuje swoją twórczość. Pragnie stworzyć dzieło na miarę Homera. Chce zobaczyć płonące miasto.
Rozdział 41
Cezar zleca by Marek ożenił się z Ligia. Tego samego dnia dochodzi do pożaru Rzymu.
Rozdział 42
Marek jest zrozpaczony. Galopem zmierza do Rzymu. Szuka Ligii pośród płonących uliczek miasta.
Rozdział 43
Marek kieruje się do domu Linusa i spotyka Chilona, który mówi mu, że Ligia z Linusem są w Ostranium.
Rozdział 44
Rzym plonie doszczętnie wszędzie słychać krzyk i ryki zwierząt.
Rozdział 45
Marek razem Chilonem poszukują Ligii. Spotykają św. Piotra. Marek go prosi by pomógł w odnalezieniu Ligii.
Rozdział 46
Ludność jest niechętna Neronowi. Tym czasie on powraca z Ancjum do Rzymu.
Rozdział 47
Cezar podziwia pożar. Tłum domyśla, że do pożaru doprowadził Neron. Petroniusz próbuje uspokoić tłum. Obiecuje, że Rzym zostanie odbudowany a oni dostana bogactwo i widowiskowe igrzyska.
Rozdział 48
Marek odnajduje Ligie i pozostałych chrześcijan. Oferuje swój dom jako schronienie. Mówi że podpalenia dokonał Neron. Prosi św. Piotra o chrzest.
Rozdział 49
Gdy pożar gaśnie. Tygellin mówi cezarowi by winne pożaru rzucić na chrześcijan. Petroniusz jest przeciwny pomysłowi Tygellina. Niestety cezar nie słucha Petroniusza i postanawia potępić chrześcijan.
Rozdział 50
U cezara zjawia się Chilon, który opowiada mu o historii miłości Winicjusza do Ligii. Podsuwa mu myśl że, powinien przekonać lud iż to chrześcijanie są winni pożaru miasta.
Rozdział 51
Petroniusza poleca Markowi ukrycie Ligii. Sam jest świadomy że jemu grozi śmierć. Petroniusza zostaje zaproszony na ucztę do cezara. Wieczorem spotyka się z Markiem i informuje go uwięzieni Ligii.
Rozdział 52
Marek pragnie uwolnić ukochaną . Zastanawia się czy nie udać się do cezara ale Petroniusza radzi mu by tego nierobił.
Rozdział 53
Marek wie nic nie może zrobić by ocalić Ligie jedyne co mu pozostaje to modlitwa oraz cud, że los sie odmieni.
Rozdział 54
Marek niespodziewanie dostrzega Chilona. Zarzuca mu, ze to przez niego Ligia została uwięziona. Winicjusz jest opanowany i nie krzywdzi Chilona.
Rozdział 55
Zdrowie Ligii pogarsza się. Marek razem z Petroniuszem próbują zrobić wszystko by ja uwolnić.
Rozdział 56
Rozpoczynają się igrzyska. Rzymska publiczność dziwi śpiew chrześcijan skazanych na śmierć. W amfiteatrze jest również św. Piotr który udziela błogosławieństwa męczennikom. Jest z nimi w tym trudnym momencie.
Rozdział 57
Petroniusza i Marek obalają obmyślają plan uwolnienia Ligii. Chcą by został przewieziona w trumnie. Niestety zostaje zebrana do innego więzienia.
Rozdział 58
Cezar podaj chrześcijan nowym torturom. Stawia krzyże na których pozbawiani są życia.
Rozdział 59
Chilon proponuje cezarowi by wyjechał Rzymu. Dochodzą to słuchy że lud uważa chrześcijan za niewinnych.
Rozdział 60
Winicjusza decyduje się pełnić rolę grabarza by być blisko ukochanej. Ligia żegna ukochanego Winicjusza jest ponoszone ze swoim losem.
Rozdział 61
Marek poznaje dalsze plany cezara który chce potraktować wyznawców Chrystusa jak żywe pochodnie. Winicjusza wśród i mych chrześcijan próbuje dojrzeć Ligie.
Rozdział 62 i 63
Cezar jedzie w bogatym orszaku. Mija płonących i krzyczących z bólu chrześcijan. Towarzyszy mu Chilon który widzi Glauka i błaga go po raz kolejny o wybaczenie. Ten wybacza mu a Chilon krzyczy z rozpaczy że winny podpalenia Rzymu jest cezar. Ucieka i widzi św. Pawła. Św. Paweł go chrzci i prosi go o okazanie świadectwa wiary w obliczu ciężkiego losu chrześcijan. On decyduje sie udać do pałacu potwierdza że nie zaprzeczy swoim słowom. Zostaje więc poranny tortury i umiera na krzyżu.
Rozdział 64 i 65
Liga co raz bardziej słabnie. Petroniusza decyduje się na rozmowę z cezarem podczas której przypomina mu o jego obietnicy że Ligia zostanie żona Marka. Nero natomiast ma i inny pomysł jak wykorzystać dziewczynę.
Rozdział 66
Marka ogarnia przerażenie. Teraz w amfiteatrze ma się pojawić się Ligia wraz z Ursusem. Winicjusza dostrzega ukochaną na głowie tura. Z bólem krzyczy że wierzy w Chrystusa. Nagle staje się cud Ursus walcząc z zwierzęciem skręca mu kark . Ligia i Ursus zostają ułaskawieni. Marek nagie ciało ukochanej okrywa płaszczem.
Rozdział 67 i 68
Winicjusz razem z Ligia i Ursusem przebywają w domu Petroniusza. Przyjaciel Marka uważa że powinny opuścić Rzym i przenieśli się do Sycylii.
Rozdział 69 i 70
Marek razem Ligia nalegają by św. Piotr razem z innymi wyznawcami opuścili Rzym. Gdy jest po za murami dostrzega Chrystusa . Spotkanie to sprawia że wraca do Rzymu by pełnić dalej swoją posługę pasterza.
Rozdział 71 i 72
Św. Piotr umiera na krzyżu zaś św. Paweł zostaje ścięty. W całym szaleństwie cezara giną jego najbliżsi między innymi jego żona Popea.
Rozdział 73 i 74
Marek przesyła Petroniuszowi list w którym zachęca go by został chrześcijaninem i opuścił Rzym. Petroniusza pisze po raz ostatni do Marka. Wyprawia ucztę pod czas której podcina sobie i żyły Eunice.
Epilog
Nerona potępiony i osamotniony przez swój lud popełnia samo samobójstwo. Na jego pogrzebie jest zakochana w nim Akte.